Ponad 2,6 MLD euro na wsparcie Polski Wschodniej

Kończący się już Program Operacyjny Polska Wschodnia na lata 2014-2020 to 2 mld zł dofinansowania projektów realizowanych przez przedsiębiorstwa, samorządy i organizacje z województw lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego.

W ostatnich latach województwa te muszą borykać się z dodatkowymi, niespotykanymi wcześniej obciążeniami. Wsparcie dla tego regionu będzie więc kontynuowane w ramach programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 (FEPW). Doświadczenia z poprzedniej perspektywy pozwoliły na rozszerzenie tematyczne oraz terytorialne programu. Poza dotychczas wspieranymi województwami program obejmie również województwo mazowieckie z wykluczeniem Warszawy i przyległych powiatów.

Nowy program Polska Wschodnia został zatwierdzony przez Komisję Europejską 06.10.2022 r., a 20.12.2022 r. został opublikowany Szczegółowy Opis Priorytetów (SzOP). To dokument, który precyzuje m.in. zakres tematyczny projektów w ramach programu, typy beneficjentów czy plan finansowy.

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 podzielono na 6 priorytetów:

• Priorytet 1: Przedsiębiorczość i Innowacje – 500 mln euro,
• Priorytet 2: Energia i klimat – 430 mln euro,
• Priorytet 3: Zrównoważona mobilność miejska – 420 mln euro,
• Priorytet 4: Spójna sieć transportowa – prawie 1,2 mld euro,
• Priorytet 5: Zrównoważona turystyka – 140 mln euro,
• Priorytet 6: Pomoc techniczna – 40 mln euro.

Polska Wschodnia – wsparcie dla przedsiębiorców

Mikro, mali i średni przedsiębiorcy z Polski Wschodniej będą mogli liczyć na wsparcie w 5 poniższych obszarach:

1. Platformy startowe dla nowych pomysłów – to kontynuacja wsparcia z poprzedniej perspektywy. Przyszłościowe pomysły na biznes będą mogły otrzymać finansowanie na inkubację i rozwój, wynoszące nawet do 100% kosztów przedsięwzięcia.

2. Automatyzacja i robotyzacja w MŚP – to obszar, którego w poprzednim programie nie było. Firmy otrzymają do 3 mln zł dofinansowania na przeprowadzenie procesu transformacji przedsiębiorstwa w kierunku Przemysłu 4.0, tj. przeprowadzenie audytu technologicznego lub diagnozy dojrzałości cyfrowej przedsiębiorstwa, a następnie wdrożenie zaplanowanych rozwiązań.

3. Gospodarka o obiegu zamkniętym w MŚP – podobnie jak poprzedni obszar; to nowość w programie. Tu przedsiębiorcy mogą liczyć na dofinansowanie w wysokości nawet ponad 3,5 mln zł. W obu tych działaniach poziom wsparcia wynosi 85%. Projekty będą mogły dotyczyć opracowania modelu biznesowego GOZ-transformacji oraz jego wdrożenia w przedsiębiorstwie.

4. Wzornictwo w MŚP – wsparcie na przeprowadzenie audytu wzorniczego i wdrożenie jego ustaleń, przyczyniające się do rozwoju innowacyjności wschodnich przedsiębiorstw. Można liczyć na finansowanie na poziomie 85% i do 3 mln zł.

5. Pożyczki na rozwój turystyki – działanie skierowane do instytucji wspierających biznes, jednak pośrednio skorzystają z niego MŚP działające w obszarze turystyki.

Poprawa warunków do rozwoju przedsiębiorczości w Polsce Wschodniej

Duża część wsparcia przeznaczona zostanie również na finansowanie projektów samorządowych, które będą miały pośredni, ale istotny wpływ na rozwój przedsiębiorstw.

Zrównoważona turystyka – to nowość w programie. Pomoc otrzymają jedynie projekty samorządowe, ale stworzona infrastruktura przyczyni się do poprawy konkurencyjności firm, zwłaszcza tych z branży turystycznej.

Infrastruktura drogowa, kolejowa oraz transportu miejskiego to znów inwestycje realizowane przez władze lokalne, jednak niezmiernie istotne dla rozwoju wschodnich przedsiębiorstw. Elementy związane z digitalizacją oraz wsparciem pojazdów zeroemisyjnych to unowocześnienie wizerunku tej części Polski.

Program uwzględnia również finansowanie rozwiązań dla klimatu, poprawiających komfort i bezpieczeństwo życia, a więc i prowadzenia działalności gospodarczych:

• dystrybucja energii – inteligentne sieci i systemy energetyczne, poprawa możliwości przyłączeniowych OZE, stabilność dostaw energii;
• adaptacja do zmian klimatu – rozwój zielono-niebieskich obszarów miejskich, likwidacja miejskich wysp ciepła, zagospodarowanie wody opadowej i roztopowej;
• bioróżnorodność – czynna ochrona przyrody w formie np. przejść dla zwierząt, udrażniania i przywracania ciągłości korytarzy ekologicznych, ale także edukacja i turystyka przyrodnicza.

Program FEPW jest kompleksowym i wieloaspektowym wsparciem wschodnich województw Polski. Już w 2020 r. zaobserwowano w nich większą dynamikę wzrostu PKB niż w pozostałych regionach. Niewykluczone, że region ten stanie się wkrótce jednym z najczęściej wybieranych lokalizacji dla przedsięwzięć gospodarczych.