Innowacje w ramach EIC | Health (Zdrowie)

Ostatnie lata uwypukliły deficyty jakie występują w sektorze zdrowotnym. Głównym czynnikiem, który miał na to wpływ była pandemia COVID-19. Koronawirus jest j jednym z licznych przykładów z jakimi przyjdzie się zmierzyć krajowym systemom zdrowotnym. Występują inne wyzwania takie jak nowotwory, choroby układu krążenia, choroby genetyczne, zaburzenia neurodegeneracyjne czy cukrzyca.

Pilne potrzeby wymagają dostępu do odpowiedniej infrastruktury zdrowotnej, nowych metod, procesów i materiałów farmaceutycznych. Wiele dzisiejszych wyzwań przyjmuje formę interdyscyplinarną i wymaga ogólnoeuropejskiej, międzynarodowej współpracy naukowej i gospodarczej.

Preferowane działania w ramach obszaru Health (Zdrowie)

W tak złożonej sytuacji w zakresie zdrowia i opieki zdrowotnej European Innovation Council zidentyfikował szereg wschodzących technologii i przełomowych innowacji. Należą do nich:

1. Medycyna regeneracyjna i inżynieria tkankowa bazująca na rozwiązaniach stosowanych w kosmosie (Space-based regenerative medicine and tissue engineering).

Główny obszar zainteresowań obejmuje tworzenie trójwymiarowych, biodrukowanych organów i tkanek. Jako kierunek przełomowy określa się rozwój się mikrochipów, których celem jest naśladowanie funkcjonowania ludzkiego organizmu. Ponadto wspierane będą rozwiązania z zakresu bioniki, programowania ludzkich komórek, opracowania materiałów samoregenerujących się, technologii zmian epigenetycznych czy technologii opartych na mikrobach.

2. Kardiogenomika (Cardiogenomics).

Działania powinny być ukierunkowane na rozwój technologii w zakresie diagnostyki i leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego. Aktywność badawcza powinna dotyczyć synergii pomiędzy badaniami genetycznymi a fenotypem klinicznym. Kluczowe będzie także rozszyfrowanie patogenezy molekularnej, leżącej u podstaw danej jednostki chorobowej. W tej dziedzinie wykorzystuje się nowe trendy technologiczne, takie jak: bioinformatyka, edycja genów, kontrola ekspresji genów, technologie zmian epigenetycznych, czy reprogramowane komórki ludzkie.

3. Odkrywanie leków z wykorzystaniem sztucznej inteligencji (AI-enabled drug discovery).

Sztuczna inteligencja stanowi punkt zwrotny w opracowaniu leków oraz terapii medycznych. Jest to obszar tematyczny, który posiada ogromny potencjał badawczy oraz komercjalizacyjny wyników B+R. Zastosowanie sztucznej inteligencji pozwoli na przyspieszenie procesu badań nad lekami i ich wprowadzenia na rynek oraz uczyni ten proces efektywniejszy kosztowo.

4. Diagnostyka towarzysząca w chorobach nowotworowych (Companion diagnostics in cancer).

Jest to grupa działań ukierunkowana na rozwój technologii uzupełniających diagnostykę oraz leczenie nowotworów. W tej dziedzinie wykorzystuje się nowe trendy technologiczne, takie jak: kontrola ekspresji genów, technologie zmian epigenetycznych, ukierunkowanie na szlaki śmierci komórkowej.

5. Optymalizacja w systemie opieki zdrowotnej (Optimisation of the healthcare continuum).

Punktem zwrotnym w procesie leczenia pacjentów jest reorientacja z modelu leczenia epizodycznego (tj. reakcja na objawy) na rzecz modelu ciągłej opieki zdrowotnej. Jest to nowe podejście, które obejmuje rozwój technologii monitorujących stan zdrowia. Jest to podejście proaktywne, dzięki czemu występuje element zapobiegania oraz leczenia na wczesnym etapie wystąpienia objawów klinicznych. W ramach tego modelu ludzie będą polegać na technologii płynnie zintegrowanej z ich życiem i staną się odbiorcami proaktywnej opieki zdrowotnej. Nowe rozwiązania będą bazować na sztucznej inteligencji oraz bioinformatyce.

6. Od pojedynczych biomarkerów do wielomarkerowych map big data (From single biomarkers to multi-marker big data maps).

Obszar naukowo-badawczy dotyczyć będzie rozwoju technologii pozyskania, integracji oraz przetwarzania danych pochodzących z biosensorów, obrazowania komórkowego czy molekularnego. Wieloparametryczne, równoległe podejście do wielu markerów pozwoli na stworzenie holistycznych zbiorów danych, które umożliwią efektywniejszą diagnostykę oraz leczenie głównych wyzwań cywilizacyjnych jakimi są m.in. nowotwory czy choroby degeneracyjne.

7. Zaawansowane technologicznie praktyki w zakresie zdrowia psychicznego (High-tech mental health practitioner).

Rosnąca liczba osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi wymaga nowatorskiego podejścia obejmującego medycynę precyzyjną (ilościową), nieinwazyjne technologie diagnostyki psychiatrycznej zaburzeń psychicznych oraz spersonalizowane leczenie, które można stosować w uniwersalnych warunkach, zarówno w prywatnych gabinetach psychiatrycznych, jak i w szpitalach. Wspierane badania powinny koncentrować się nad zaproponowaniem technologii w zakresie mapowania funkcjonalnego mózgu, rozwoju interfejsu mózg-maszyna, metod rozpoznawanie emocji.

8. Terapie oparte na RNA w leczeniu nowotworów, złożonych i rzadkich chorób genetycznych (RNA-based therapies for cancer, complex, and rare genetic diseases).

Jest to obszar badań, który ma ogromny potencjał do zrewolucjonizowania procesu opracowania terapii medycznych w oparciu o mRNA, tRNA oraz siRNA. W ramach tej grupy badań szczególną uwagę przywiązuje się do technologii w zakresie szczepionek genomowych, edycji genów, terapii genowych czy reprogramowania komórek ludzkich.

9. Biologia syntetyczna dla biotechnologii przemysłowej (Synthetic biology for industrial biotech).

Aktywność badawcza dotycząca biologii syntetycznej powinna być ukierunkowana na opracowanie rozwiązań dotyczących tematyki nowotworów, mikrobiologii jelit czy nadzoru środowiskowego.

10. Terapie komórkowe i genowe (Cell and gene therapies).

Wspierane będą inicjatywy mające wkład w rozwój nowych i ulepszonych metod prowadzenia terapii komórkowych oraz genowych. Badania powinny być ukierunkowane na zwiększenie dostępności i efektywności wytwarzania dawek genowych. Ważne będzie także opracowanie nowych strategii i modelu realizacji terapii genowych, aby zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na terapie genowe.

Warto podkreślić, że katalog przykładowych projektów wpisujących się w tematykę podejmowaną w obszarze Health nie jest zamknięty.Przedsiębiorcy składający wniosek mogą zaproponować swoje rozwiązania wpisujące się w omawiane grupy technologii.