Jakich dofinansowań mogą spodziewać się polskie firmy w 2026 roku?

W nadchodzących miesiącach przedsiębiorcy będą mieli do dyspozycji aż 7 kluczowych programów krajowych oraz pakiet naborów regionalnych, w których poziom wsparcia może sięgnąć nawet 80% kosztów. Od rewolucyjnej platformy STEP, przez flagową Ścieżkę SMART, aż po specjalistyczne instrumenty wspierające efektywność energetyczną.

Jako eksperci z InnovaTree przeanalizowaliśmy dla Państwa te programy nie tylko pod kątem „co można kupić”, ale przede wszystkim „jak wygrać”. Poniżej znajduje się mapa drogowa dotacji na rok 2026 wraz z linkami do szczegółowych wymogów.

Platforma Technologii Strategicznych dla Europy (STEP) to instrument, który w pełni rozwinie skrzydła właśnie w 2026 roku. Jest to bezpośrednia odpowiedź Unii Europejskiej na globalny wyścig zbrojeń technologicznych z USA i Chinami.

Dlaczego to ważny konkurs?

W przeciwieństwie do tradycyjnych dotacji, STEP nie wymaga zawsze „przełomowej innowacji” w skali świata. Wprowadzono tu tzw. Ścieżkę B (Strategiczna niezależność). Oznacza to, że jeśli Twoja firma chce produkować komponenty, które obecnie Europa musi importować (np. substancje czynne do leków, czipy, rzadkie surowce), masz szansę na dotację, nawet jeśli technologia jest już znana.

Technologie wspierane:

1. Digital i Deep Tech: sztuczna inteligencja (AI), cyberbezpieczeństwo, technologie kwantowe, blockchain, półprzewodniki.
2. Clean Tech: technologie OZE, magazynowanie energii, dekarbonizacja przemysłu, paliwa alternatywne (wodór, biogaz).
3. Biotech: technologie DNA/RNA, inżynieria tkankowa, nowe cząsteczki, bioinformatyka.

Ekspercka wskazówka: Program STEP oferuje unikalną premię – dodatkowe 5% lub 10% wsparcia względem standardowej mapy pomocy regionalnej. Jeśli Twój zakład znajduje się w regionie o bazowym wsparciu 50%, w STEP możesz otrzymać nawet 60% refundacji kosztów inwestycji.

Ścieżka SMART (FENG) to od lat synonim kompleksowego wsparcia B+R. W 2026 roku wraca z nowymi terminami i niezmiennie wysokim budżetem. To konkurs modułowy, który pozwala „uszyć” projekt na miarę potrzeb przedsiębiorstwa.

Harmonogram naborów 2026:

• Pojedyncze MŚP: Luty – Marzec 2026.
• Konsorcja (MŚP i Duże): Marzec – Maj 2026.

Na co uważać?
W harmonogramie na 2026 rok nie przewidziano naboru dla samodzielnych dużych przedsiębiorstw. Duże firmy, chcąc skorzystać ze Ścieżki SMART, muszą budować konsorcja (np. z MŚP lub jednostkami naukowymi), w których będą pełnić rolę lidera. To wymaga wcześniejszego znalezienia zaufanych partnerów i spisania umowy konsorcjum.

Konstrukcja modułowa: Obligatoryjny jest moduł B+R (prace badawcze) lub Wdrożenie Innowacji. Do tego możemy „dobrać” moduły fakultatywne:

• Cyfryzacja: systemy ERP, automatyzacja produkcji.
• Zazielenienie: OZE, GOZ, ekoprojektowanie.
• Infrastruktura B+R: budowa własnego CBR.
• Internacjonalizacja: targi zagraniczne.
• Kompetencje: szkolenia dla kadry.

To jeden z najpopularniejszych konkursów, pozwalający na głęboką termomodernizację i wymianę parku maszynowego na bardziej energooszczędny. Jest to de facto dotacja na spłatę kredytu komercyjnego (tzw. premia ekologiczna).

Kluczowe parametry:

• Termin: Nabór kończy się 8 stycznia 2026 r.
• Dla kogo: MŚP oraz Small MidCaps i MidCaps (firmy do 3000 pracowników).
• Wymóg krytyczny: Inwestycja musi generować min. 30% oszczędności energii pierwotnej.

Okiem eksperta:
Wielu przedsiębiorców myśli, że wystarczy wymienić starą maszynę na nową, by dostać dotację. To błąd. Oszczędność 30% musi wynikać z audytu energetycznego i dotyczyć konkretnego obszaru (np. procesu produkcji), a nie całej fabryki. Audyt musi być wykonany przed złożeniem wniosku – a biorąc pod uwagę datę 8 stycznia, czasu jest niewiele.

Co jeśli Twoja firma jest za duża na Kredyt Ekologiczny lub nie spełnia jego kryteriów? Rozwiązaniem jest konkurs FENX 01.01 (Efektywność energetyczna i instalacje OZE).

• Termin: Do 27 lutego 2026 r.
• Dla kogo: Średnie i Duże przedsiębiorstwa.
• Mechanizm wsparcia: Model hybrydowy. Otrzymujesz pożyczkę na 85% wartości inwestycji (z możliwością umorzenia do 49% dla średnich i 30% dla dużych firm) + 15% pożyczki na warunkach rynkowych.

Co można sfinansować?
Program ten jest bardziej elastyczny niż Kredyt Ekologiczny. W przypadku wymiany maszyn i urządzeń (linii technologicznych) wymagany próg oszczędności energii wynosi tylko 10%. Dopiero przy termomodernizacji budynków próg rośnie do 30%. To idealna opcja na sfinansowanie modernizacji starszych zakładów produkcyjnych.

Rok 2026 to czas uniezależniania się od sieci energetycznej. Przedsiębiorstwa energochłonne mają do wyboru dwie główne ścieżki wsparcia kogeneracji (jednoczesnego wytwarzania ciepła i prądu).

A. Kogeneracja dla Energetyki i Przemysłu (NFOŚiGW)

Program dla dużych graczy, z naborem ciągłym kończącym się jeszcze w tym roku (19 grudnia 2025 r.). Pozwala na budowę jednostek zasilanych m.in. gazem, wodorem czy biometanem.

• Moc: Min. 10 MW (dla producentów energii) lub 0,5 MW (dla pozostałych firm).

B. FENX 02.01 – Źródła wysokosprawnej kogeneracji

Dla firm szukających finansowania w 2026 roku, ten konkurs jest kluczowy.

• Termin: Nabór trwa do 10 marca 2026 r.
• Paliwo: Tylko OZE (biomasa, biogaz, biometan).
• Dla kogo: Od mikro do dużych przedsiębiorstw.

Finansowanie: Mix dotacji i pożyczek pokrywający 100% kosztów kwalifikowanych.

To szansa na zbudowanie własnej, zielonej elektrociepłowni przyzakładowej, która drastycznie obniży koszty operacyjne w kolejnych latach.

Jeśli Twoja firma planuje w 2026 roku ekspansję na rynki pozaunijne (np. targi w Dubaju, USA, Chinach), ten program (dawne Go To Brand) jest obowiązkowy.

• Termin: Do 8 stycznia 2026 r.
• Poziom wsparcia: 50% na koszty budowy stoiska i wynajmu powierzchni, ale aż 85% na koszty podróży i delegacji pracowników.

Pułapka w kryteriach:
Program nie jest dla każdego. Wymagane jest wykazanie posiadanego prawa do marki produktowej oraz doświadczenia eksportowego. Instytucja weryfikuje, czy przychody z eksportu stanowią min. 20% ogólnych przychodów firmy w poprzednim roku. Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z eksportem, ten próg może być barierą nie do przejścia.

Rok 2026 w funduszach unijnych to rok precyzji. Skończyły się czasy „prostych dotacji na wszystko”. Obecnie premiowane są projekty przemyślane, poparte twardymi danymi (audyty energetyczne) i wpisujące się w strategiczne cele UE (jak suwerenność technologiczna w STEP).

Najważniejsze daty do wpisania w kalendarz:

1. 8 stycznia 2026: Koniec naborów na Kredyt Ekologiczny i Promocję Marki.
2. Luty/Marzec 2026: Start Ścieżki SMART dla MŚP.
3. 27 lutego 2026: Koniec naboru FENX 01.01 (Efektywność energetyczna).

Nie czekaj na ostatnią chwilę. Proces przygotowania dokumentacji, zwłaszcza w projektach B+R i inwestycyjnych wymagających decyzji środowiskowych czy audytów, trwa od 2 do 3 miesięcy. Jeśli myślisz o dotacji w 2026 roku, prace analityczne należy rozpocząć już teraz.